Terapia Behawioralna

Terapia behawioralna

Terapia behawioralna jest jedną z kluczowych metod oddziaływania dla dzieci i młodzieży ze spektrum autyzmu.
U dzieci ze spektrum autyzmu mogą pojawić się zaburzenia zachowania np: autoagresja, zachowania auto-stymulacyjne, nieprawidłowe funkcjonowanie zwłaszcza w sferach kontaktów społecznych i komunikacji, zalecana jest wobec tego wczesna interwencja, najlepiej w przypadku dzieci, które nie ukończyły 3. roku życia.
Terapeuta behawioralny
Zadaniem terapeuty behawioralnego jest kształtowanie u dziecka jak największej liczby zachowań adaptacyjnych, które rozwiną jego niezależność i umożliwią mu prawidłowe funkcjonowanie w środowisku.
W pracy z autystycznym dzieckiem, terapeuta rozpoczyna od nauki podstawowych umiejętności kluczowych, czyli prawidłowej komunikacji, np. zachowywania kontaktu wzrokowego, czynności samoobsługowych, np. prawidłowego jedzenia, wykonywania prostych poleceń słownych, np. wstań, usiądź, klaśnij lub wskazywania i przynoszenia konkretnych przedmiotów. Rodzic lub terapeuta starają się wzmacniać tylko zachowania pożądane, a wygaszać oraz redukować zachowania nieprawidłowe. Pomocą w realizowaniu tych celów jest systematyczne wzmacnianie (nagradzanie) dziecka. Wzmocnienie jest czymś, co następuje bezpośrednio po pewnym elemencie zachowania i zwiększa prawdopodobieństwo jego ponownego wystąpienia.

Wyróżniamy 3 podstawowe cele terapii behawioralnej:

rozwijanie zachowań deficytowych – czyli takie zachowania, które występują u dziecka z autyzmem zbyt rzadko bądź wcale, a które powszechnie uważane są za prawidłowe i pożądane u zdrowego dziecka w danym wieku i w pewnych sytuacjach (prawidłowa mowa, zabawa tematyczna, naśladowanie, okazywanie emocji, itd.),

redukcja zachowań niepożądanych – niwelowanie zachowań niepożądanych, jest najważniejszym obszarem terapii dziecka (to zachowania destrukcyjne, zachowania agresywne i autoagresywne, zachowania auto-stymulacyjne).

generalizacja i utrzymanie efektów terapii – generalizacja występuje wtedy, gdy zachowanie pojawia się w różnych środowiskach i w obecności innych osób, rozszerza się na wiele pokrewnych zachowań oraz utrzymuje się w czasie.

W przypadku braku wymienionych umiejętności kluczowych może utrudnić, a wręcz uniemożliwić dalszą edukację dziecka. Dlatego podstawa jest nauczenie dziecka, jak się uczyć. Wczesna interwencja terapią behawioralną pozwoli zatem nabycie umiejętności i uniknięcie utrwalenia problematycznych zachowań dziecka.